بتاریخ 30 آذر 1285 برابر با 21 دسامبر سال 1905 انقلاب مشروطیت ایران به پیروزی نهایی نزدیك شد، زیرا در این روز مظفرالدین شاه با خواست چهارگانه متحصنین در قم و شهرری و ... كه شمار آنان به بیش از ده هزارتن رسیده بود موافقت كرد و دستور داد كه كالسكه های سلطنتی و درشكه های موجود در تهران برای باز گرداندن متحصنین به شهرری فرستاده شوند و در تهران با عین الدوله رئیس الوزراء برای اجرای خواستهای خود مداكره كنند. این مذاكرات ماه بعد (ژانویه سال 1906 ) به صدور فرمان تاسیس عدالتخانه ( مجلس شورا) انجامید
تا اينکه در روز 6 مرداد عين الدوله برکنار شد و روز 13 مرداد 1285 فرمان مظفرالدين شاه که به فرمان مشروطه معروف است صادر گرديد و در اين فرمان خطاب به صدراعظم گفته می شود "چنان مصمم شديم که مجلس شورای ملی از برگزيدگان شاهزادگان، علما، قاجاريه، اعيان و اشراف، ملاکين، تجار و اصناف به انتخاب طبقات مرقومه در دارالخلافه تهران تشکيل و تنظيم شود
اين فرمان مشروطه خواهان را راضی نکرد زيرا در آن نامی از ملت برده نشده و تنظيم اساسنامه با خود مجلس است در نتيجه مردم فرمان شاه را از ديوار کنده و پاره کردند و شاه به ناچار دو روز بعد فرمان ديگری صادر کرد و در آن گفته شد : "در تکميل دستخط سابق خودمان... که امروز فرمانی صريحاً در تاسيس مجلس منتخبين ملت، فرموده بوديم..."
همان روز بست نشينان از بست بيرون آمدند و بست نشينان قم نيز راهی تهران شدند. اين فرمان در متن مبارزات آن روز مفهوم تاريخی داشت و دليل آن اين بود که نيروی تازه ای در برابر استبداد قرون وسطايی قد علم کرده است و خواستار آزادی و حقوق ملت شده است
انقلاب مشروطیت با گران شدن قند و شكر به علت جنگ ژاپن و روسیه در خاور دور، آغاز شده بود و روی بهای سایر اجناس تاثیر گذاشته بود، زیرا كه علاء الدوله حاكم تهران بدون توجه به علت گرانی كه از خارج تحمیل شده بود چند تاجر از جمله سید هاشم قندی را فلك كرده بود، بازاریان به روحانیون متوسل شدند و اعتراض و اعتصاب و تحصن آغاز شد. البته منكر دست انگلیسی ها هم در این كار نمی توان شد، زیرا كه سران حكومت قاجارها تمایل بیشتری به روسیه، رقیب استعماری انگلستان، داشتند و .... در این میان روحانیون با فروش زمین مجاور امامزاده سید ولی با اجازه شیخ فضل الله نوری به بانك روس مخالفت كردند و مردم باتخریب عمارتی كه در آن زمین در حال احداث بود جرات بیشتری برای اعتراض كردن به دست آوردند و بر دامنه اعتراضات و اعتصابات افزوده شد
در جریان حوادث پس از به فلک بسته شدن بازرگانان و سخنرانی سید جمال الدین اسدآبادی بنفع بازرگانان و بهم ریختن جلسه با هدف کتک زدن بهبهانی، در در 22 آذر 1284 آیت الله بهبهانی و طباطبائی و سایرین بعنوان اعتراض به بي احترامي به مسجد و علما تصمیم به خروج از تهران به همراه خانواده هایشان و پناهنده شدن به حضرت عبدالعظيم را مي گيرند. این حرکت مهاجرت صغری نام گرفت. پس از آن شاه با خواسته های آنان موافقت کرد و خواستار بازگشت آنان به تهران شد
عین الدوله که هرگزحاضر نبود تن به خواسته مردم بدهد با گذراندن وقت و امروز و فردا کردن ازپذیرش درخواست متحصنین طفره می رفت و سعی داشت با ایجاد اختلاف درصفوف مخالفین وهمچنین زندانی کردن وبه تبعید فرستادن فعالان غائله راختم کند. با ادامه این روند وطی مراحلی، روحانیون خواستار خروج از تهران وعزیمت به قم شدند. بدین ترتیب مهاجرت کبری به وقوع پیوست
پس از آن امر تحصن روحانیون در سفارت انگلیس و پیوستن گروه گروه مردم به آنان صورت گرفت. موارد زير برای تصويب از طرف مشروطه خواهان تنظيم و تقديم شاه شد
بازگشت علما و مهاجرين به تهران
عزل عين الدوله
افتتاح مجلس شورای ملی
قصاص قاتلين شهدای وطن
تبعيدشدگان به تهران بازگردند
در روز 6 مرداد فرمان فوق صادر گردید وبتاریخ 9 دیماه سال 1285 خورشیدی (30 دسامبر 1906 میلادی ) مظفر الدین شاه قاجار مصوبه قانون اساسی را كه با اجرای آن نظام حكومتی ایران از سلطنتی به نظام سیاسی مشروطه سلطنتی تبدیل می شد امضاء كرد. وی مدت کوتاهی پس از این امضا درگذشت. کشور ایران که طی زمان طولانی از داشتن قانون اساسی محروم بود، دارای قانون اساسی شد. این قانون دارای 51 اصل بود كه بعدا اصلاحیه هایی به نام متمم بر آن اضافه شد. طرح قانون اساسی سال 1906 میلادی كه عنوان آن را در آن زمان «نظامنامه» گذارده بودند به جای مجمع موسسان، توسط چندحقوقدان و سیاستمدار انشاء، و درمجلس شورا كه اعضای آن نیز به صورت خاص تعیین گردیده بودند، تصویب شده بود
نخستین جلسه مجلس در كاخ گلستان تشكیل شده بود كه بعدا به میدان تاریخی بهارستان منتقل شد و بربالای سردر مجلس علامت «عدل مظفر » را نصب كردند. زیرا كه مظفر الدین شاه گفته بود كه مشروط كردن اختیارات شاه و دولت، آرزوی قلبی و همیشگی او بوده است. علامت «عدل مظفر» كه یك شیئ ملی و تاریخی است پس از انقلاب سال 1357 دیگر در محل خود دیده نمی شود
محمدعلی شاه نخستین فردی بود كه به رعایت قانون اساسی سوگند یاد كرد و شاه شد، ولی زودتر از همه زیر سوگند خود زد و مشروطیت را تعطیل كرد