شیخ فضل الله نوری



فضل الله نوری در سال 1259 ه ق در روستای لاشک در منطقه کجور مازندران دیده به جهان گشود. پس از طی مراحل ابتدایی تحصیل، برای تکمیل دروس خود در اوایل جوانی به نجف رفت و در سال 1292 ه ق با مهاجرت به سامرا در زمره شاگردان میرزای شیرازی در آمد . وی در سال 1300 ه ق جهت تبلیغ معارف دینی عازم ایران شد و درتهران اقامت گزید . او مشروطه را به عنوان نهضتی که در آن قوانین شرع لحاظ شده باشد مطرح می کرد. فضل الله نوری طرفدار ایجاد جامعه و نظامی براساس اصول اسلامی بود. چون از شیخ فضل الله نوری سئوال شد: در حالی كه آیت الله كاظم خراسانی, آیت الله حاجی میرزا حسین تهرانی و آیت الله عبدالله مازندرانی فتوا به مشروطه داده اند, چرا شما چنین موضعی گرفته اید؟ در پاسخ گفت : این آقایان از ایران دورند و حقیقت اوضاع را از نزدیك نمی بینند و نامه ها و تلگراف هایی كه به ایشان می رسد , از طرف مشروطه خواهان است و دیگر مكاتیب را به نظر آقایان نمی رسانند

از سوم تیرماه 1276 (24 ژوئن 1907 ) صدها روحانی و طلبه به هدایت شیخ فضل الله نوری در شهر ری اجتماع و به مشروطه شدن حكومت اعتراض و خواهان حكومت مشروعه شدند و بنای نوشتن نامه و ارسال تلگرام برضد مشروطیت را به شهرهای مختلف كشور و روحانیون این شهر ها را گذاشتند. در همین روز به اشاره مجتهد شهر زنجان به ساختمان فرمانداری این شهر هجوم برده شد كه ضمن آن باقرخان سعد الدوله فرماندار وقت جان خود را از دست داد

شیخ فضل الله نوری در 22 آبان ماه سال 1287 خورشیدی (13 نوامبر 1908 میلادی) در اجتماع مخالفان مشروطیت در باغشاه، مشروطیت را مغایر مشروعیت اعلام داشت و حاضران در آن جمع سپس تصمیم به نوشتن نامه ای در آن زمینه خطاب به شاه كه در همان محل اقامت داشت گرفتند و به جمع آوری امضاء پرداختند. شیخ فضل الله این کار را پنج روز بعد در همان اجتماع تكرار كرد. شماری از حاضران به تاسی از او از محمدعلیشاه كه آماده شنیدن چنین پیشنهادی بود مصرانه خواستند كه مشروطیت را ملغی سازد. محمدعلیشاه یك روز بعد (28 آبان) مشروطیت را كان لم یكن اعلام داشت و تاكید كرد كه به درخواست متقاضیان به ویژه توصیه روحانیون این تصمیم را گرفته است. در پی آن مخالفت با این اقدام محمد علی شاه در مناطق مختلف كشور از جمله گیلان، اصفهان و آذربایجان آغاز شد و در سال 1287 ه ش شیخ فضل الله نوری از سوی مخالفان مورد حمله قرار گرفت و به شدت مجروح شد

پس از فتح تهران توسط مشروطه خواهان ودرتنگنا قرار دادن حکومت استبدادی محمد علی شاه، مجلس محمد علی شاه را از سلطنت خلع و احمد شاه را به پادشاهی برگزید. منزل شیخ فضل الله نوری محاصره شد و در هشتم مرداد ماه سال 1288 شمسی وی دستگیر گردید. حکم اعدام او پس از سه روز در 19 بهمن 1288 شمسی صادر شد. وی اکنون در صحن حضرت معصومه در قم مدفون گردیده است . از شیخ فضل الله نوری آثار زیر باقی مانده است: الصحف المهدویه و تذکره الغافل و ارشاد الجاهل. رساله منظوم فقهی «الدرر التنظیم»، رساله فقهی فی قاعدة ضمان الید، رسالة فی المشتق، صحیفة قائمیه، حاشیه بر کتاب شواهد الرُّبوبیه ملاصدرا و حاشیه بر کتاب فرائد الاصول شیخ انصاری

بزرگداشت نود و پنجمین سالروز درگذشت شیخ فضل‏الله نوری در تبریز در روز جمعه 10/5 راس ساعت 18 در سال 1384 در محل مسجد تاریخی كریمخان تبریز با سخنرانی دكتر احمد توكلی آغاز ‏شد. ضمناً نمایشگاهی از سیر تحولات تاریخ مشروطه با نگاهی ویژه بر زندگانی شیخ فضل الله نوری با عنوان “اندیشه سبز ، زندگی سرخ “ برپا بود



منبعی در معرفی شیخ فضل الله نوری


سایر اطلاعات

نویسنده

نام کتاب یا مقاله

تعداد صفحه:464، جلد نرم، 16.5*23.5 - تهران : انتشارات امیركبیر، 1999 - چاپ سوم
9-0368-00-964 شابك

توضیحاتی در مورد این کتاب را اینجا بخوانید

انصاری، مهدی

شیخ فضل الله نوری و مشروطیت





چاپ این صفحه       بازگشت :     به بالای صفحه       به صفحه قبل