رئیس جمهوری گفت: خواست تاریخی مردم ایران آزادی، استقلال و پیشرفت است و هرگاه این خواست با هویت دینی مردم همسو شده، كارهای بزرگی صورت گرفته است
به گزارش خبرنگار "ایلنا"، سید محمد خاتمی در مراسم بزرگداشت یكصدمین سالگرد مشروطیت، با بیان اینكه تحلیلگران با درك آگاهانه و تودهها با درك فطری خود در طی 200 سال اخیر به این خواست تاریخی خود یعنی آزادی، استقلال و پیشرفت رسیدهاند، گفت: هویت مردم ایران دینی است و وقتی دین به صحنه میآید آن قرائتی از دین كه با آزادی، استقلال و پیشرفت سازگاری دارد، سبب تقویت باور مردم میشود و آنها را از مرحله ذهن به عین میرساند.
وی افزود: دین در عمق فرهنگ جامعه ما جا دارد و با نفی آن نمیتوان كار مردمی انجام داد، اگر آزادی, استقلال و پیشرفت میخواهیم، این امر باید بر بستر هویت دینی مردم شكل بگیرد البته باید دین را به گونهای بفهمیم كه با خواست تاریخی مردم سازگار باشد.
خاتمی تصریح كرد: اگر قرائت ما از دین با خواست تاریخی مردم همسو نباشد، دین با همه منادیان خود در عرصه تنها میماند همچنان كه دعوت مردم به آزادی، استقلال و پیشرفت تا آنگاه كه با هویت دینی مردم سازگار نباشد، ناكام میماند
رئیس جمهوری گفت: درسی كه من از مشروطیت و حوادث دیگر تاریخ 200 سال اخیر ایران میگیرم، این است كه خواست تاریخی مردم آزادی، عدالت، استقلال و پیشرفت است و این خواست باید با هویت دینی مردم همسو باشد.
خاتمی با بیان اینكه همواره از طرف نیروهای مختلف با خواست مردم مخالفت شده است، نحلههای مختلف دوران اخیر را به سه دسته سنتپرستان, غربپرستان و اصلاحگراها تقسیم كرد و گفت: پرستش در بینش ما فقط شایسته خداست و پرستش هر چه غیر از خدا، بتپرستی است چه سنت باشد و چه غرب، البته سنت و غرب را باید شناخت وبه آن احترام گذاشت.
وی افزود: ما در طول تاریخ دچار سنتپرستان و غربپرستان بودیم و آنچه مظلوم مانده، شناخت درست سنت و غرب بود و به همین دلیل در بسیاری از موارد یا با شیدایی یا با نفرت روبرو میشویم كه مانع بزرگ شناخت است.
خاتمی تصریح كرد: اصلاحگراها كه به هویت دینی مردم معتقدند و خواستار آزادی، پیشرفت و استقلال بودند، نوعاً تنها بودهاند اگرچه مردم با آنها بودند اما بخشهای دیگر نخبه در جامعه، با آنها همراه نبود.
رئیس جمهوری گفت: گروههای ضد اصلاحات چون پایگاهی در میان مردم نداشتند یا حذف میشدند یا به دامن دشمن اصلاحات و مردم میآویختند چنانكه در دورهای از تاریخ، همدستی استبدادگران آدمكش با سنتپرستان باعث ایجاد استبداد صغیر و استبداد رضاخانی شد
خاتمی با بیان اینكه امروز در یك مرحله بزرگ گذر تاریخی هستیم، گفت: ملت ما پیروزیها و شكستهای فراوانی داشته است اما هیچ وقت از خواست تاریخی خود دست برنداشته است و برنخواهد داشت.
وی افزود: قدرتها اگر خود را در مسیر خواست مردم قرار دهند، موفق خواهند شد و در غیر این صورت اگرچه در برههای از زمان نیز موفق شوند، اما محكوم به فنا هستند و از بین خواهند رفت.
خاتمی با تاكید بر اینكه چه بخواهیم و چه نخواهیم فرهنگ مردم ما دینی است، گفت: جز از طریق دین و قرائتی از آن كه با خواست تاریخی مردم سازگار باشد، رسیدن به دموكراسی و آزادی در ایران ممكن نیست.
وی افزود: چه اشتباه میكنند آنان كه برای رسیدن به آزادی خواستار حذف دین هستند و چه اشتباه میكنند آنان كه آزادی را عامل نابودی دین میدانند، در حالی كه چون نظر آنها محكوم به شكست است، ابتدا در میان مردم منزوی میشوند، سپس خدای ناخواسته دین در صحنه شكست میخورد.
خاتمی، "آزادی سازگار با هویت دینی" را راه نجات مردم دانست و گفت: اصلاحات واقعی كه رمز و راز موفقیت ما بوده، هر جا كه مجالی یافته است، دستاوردهای شگفتی داشته اما ملت در تمام فراز و نشیبها راه خود را فراموش نكرده و آینده نیز در دست آنها خواهد بود
رئیسجمهوری در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینكه مشروطیت از مهمترین وقایعی است كه در طول دو قرن گذشته در عرصه سیاسی- اجتماعی ایران رخ داده است، گفت: مشروطیت یك واقعه ذهنی بیمناسبت و بیارتباط با سایر حوادث نبود و باید آن را در متن تحولات 200 سال گذشته در عرصه ذهن و زندگی مردم ایران ارزیابی كرد.
خاتمی، یكی از ویژگیهای جنبش مشروطیت را مردمی بودن دانست و گفت: مراد من این نیست كه هیچ حادثه یا واقعهای بیرون از مردم در مشروطیت موثر نبوده است بلكه صحبت بر سر این است كه اصل جنبش یك جنبش مردمی است و علت تام آن درونی بوده است.
وی افزود: آنچه منشاء اصلی و موثر بودن این جنبش شد، درك و باور درست مردم و نخبگان بود كه نخبگان بر اساس درك آگاهانه و توده مردم نیز بر اثر فطرت خود به حقانیت این راه و لزوم این قیام باور داشتند، به این معنا كه نوعی باور عمومی میان مردم و نخبگان وجود داشت كه سبب كارآمد شدن این جنبش شد.
رئیس جمهوری با طرح این سوال كه علت فراگیری جنبش مشروطیت چه بوده، دین را عامل مهمی در این زمینه دانست و گفت: در جریان هر سه نهضت 200 سال اخیر ایران یعنی نهضت مشروطه، نهضت ملی شدن صنعت نفت و انقلاب اسلامی كه هر سه مردمی هستند، نقش دین و پیشوایان دینی در فراگیری آن مهم بود
وی، با طرح سوال دیگری مبنی بر اینكه آیا دین همواره پشتیبان این سه نهضت بوده است، با رد آن گفت: در نهضت مشروطیت بخش اعظمی از علما با آن مخالف بودند و شاید صف مخالفان آن انبوهتر از موافقان آن بود، چنانچه نقدها، تهدیدها و دعوت به تنها گذاشتن مشروطه فراوان بود اما مردم نهضت مشروطیت را پذیرفتند.
وی افزود: در نهضت ملی شدن صنعت نفت نیز تا آنگاه كه روحانیون و روشنفكران در كنار هم بودند، فراگیری آن را شاهد هستیم اما در همان زمان نیز بخشی از عالمان دین با آن مخالف بودند تا جایی كه حتی نهاد رسمی و معتبر دین به رهبری آیتالله العظمی بروجردی نیز حداقل با نهضت ملی همراهی نداشت.
خاتمی تصریح كرد: در انقلاب اسلامی نیزخلاف ظاهر قضیه كه انسان احساس میكند، نهاد دین پشت این جریان است اما بخش قابل توجهی از روحانیون مخالف حركت امام(ره) بودند.
رئیسجمهوری در ادامه با طرح این پرسش كه چگونه با وجود مخالفت بخش قابل توجهی از صاحبمنصبان دینی با هر سه نهضت مردمی، دین میتواند عامل فراگیری آن باشد، گفت: علاوه بر دین در طی دو قرن اخیر و از زمان آشنایی بیشتر جامعه اسلامی با جامعه غرب و تحولات منطقه و جهان، یك خواست تاریخی در متن جان ایرانی شروع به نشو و نما كرد كه این خواست تبلور یافته تاریخی ملت ایران، آزادی، استقلال و پیشرفت است.
خاتمی گفت: مردم ما از استبداد و حكومتهای خودكامه به تنگ آمده بودند و یك حكومت مردمی آزاد میخواستند، از سوی دیگر به خاطر تحقیری كه از سلطه اجانب تحمل كرده بودند، خواستار استقلال خود نیز بودند.
وی افزود: ملت ایران كه در طول تاریخ آفریننده تمدن بوده و حداقل دو بار در تاریخ چه قبل از اسلام و چه بعد از اسلام، تمدن خود را به منصه ظهور رسانده است، در طی سالهای اخیر دچار یك عقبماندگی مزمن بود تا جایی كه نه تنها مصرفكننده بود بلكه قدرت مصرف درست تولیدات خارج را هم نداشت، بنابراین خواست تاریخی دیگر مردم پیشرفت بود.
خاتمی تصریح كرد: بنابراین هرگاه خواست تاریخی مردم ایران با هویت دینی آن همسو شده، كارهای بزرگی در این كشور انجام گرفته است
چاپ این صفحه
بازگشت : به بالای صفحه
به صفحه قبل