بهمن سال 1287 خورشيدي (فوريه 1909 ) در سراسر ايران تب قيام برضد استبداد هردم بالامي رفت و گروههاي مجاهد راه مشروطيت در نقاط مختلف کشور تشكيل مي شد. پس از به توپ بسته شدن مجلس توسط محمد علی شاه قشر های مختلف مردم از نقاط مختلف کشور به منظور دفاع از مشروطیت با تشکیل قشون نظامی به سوی تهران رهسپار شدند. به تاریخ بیست و چهار بهمن ماه 1287 گروههاي مجاهد گيلان در رشت به هم پيوستند. همزمان با این وقایع دسته ای از مهاجران قفقازی و ارامنه هم به رهبری یپرم خان ارمنی به سوی رشت حرکت کردند و این شهر را به اشغال خود در آوردند . این دسته که شهر رشت را به تصرف خود در آورده بودند به قوای سپهدارتنکابنی پیوستند و با تقویت نیروی او عازم تهران شدند. در روزهاى درگیرى مشروطه طلبان با حکومت، گروهى از آنان در رشت، کمیته اى به نام ستار تشکیل دادند. یپرم خان مسوول شاخه نظامی این تشکیلات سری بود. افرادى چون میرزا کریم خان ، میرزا على محمد خان تربیت از اعضاء این تشکیلات بودند و روز بعد گروهي از قفقازي ها نيز به آنان اضافه شدند. يك هفته بعد حكومت رشت به دست اين گروه مسلح افتاد و« آقا بالاخان » حاكم رشت و تني چند از مقامات دولتي توسط اين گروه كشته شدند

مجاهدان گيلان از محمد ولي خان تنكابني دعوت كردند كه رياست جنبش را به دست گيرد. وي پذيرفت و وارد رشت شد. مجاهدين سپس به سوي قزوين به حركت در آمدند و در پي يك زد و خورد شديد شهر را تصرف و قاسم خان فرمانده پادگان شهر كه دستور مقاومت داده بود اعدام شد. مجاهدان گيلان سپس رهسپار تهران شدند و با كمك مجاهدان ديگر و مخصوصا سواران بختياري كه از اصفهان آمده بودند پايتخت را متصرف و محمد عليشاه را به ساختمان تابستاني سفارت روسيه فراري دادند. پس از اين پيروزي پيرم خان كه از ارمنيان بود رئيس پليس تهران شد و مدتها در اين سمت بود

بتاریخ شانزدهم اردیبهشت سال ۱۲۹۱ هجری خورشیدی در زد و خورد نیروهای دولتی با افراد مسلح سالارالدوله پسر مظفرالدین شاه كه ادعای سلطنت داشت در نزدیكی همدان، نیروهای دولتی شكست خوردند و با برجای گذاردن مقدار زیادی اسلحه و مهمات فراركردند

از تهران یپرم خان رئیس نظمیه (پلیس) و افرادش اعزام شدند. یپرم خان در زدوخورد ۲۹ اردیبهشت با افراد سالارالدوله كشته شد. سالارالدوله سال ها در مناطق غرب ایران با نیروهای دولتی زد و خورد می كرد و تا ساوه هم پیشروی كرده بود ولی بالاخره شكست خورد


منبعی در معرفی یپرم خان ارمنی

سایر اطلاعات	نویسنده	نام کتاب یا مقاله
تعداد صفحه:716، جلد سخت، - تهران : انتشارات علم، 1999 - چاپ اول‌ ×-055-405-964 شابك شرحی بر زندگی بیست و یك تن از دولت مردان ایران در یكصد و پنجاه سال اخیر: قائم مقام فراهانی،امیركبیر، ناصرالدین شاه، اتابك، صنیع الدوله، یپرم خان ارمنی، شیخ محمد خیابانی، كلنل پسیان، میرزاكوچك خان، امیرطهماسبی، تیمورتاش، سرداراسعد، داور، پیشه وری، نصرت الدوله، هژیر، رزم آرا، افشار طوس، دكتر فاطمی، حسنعلی منصور و هویدا	بهنود، مسعود	كشته گان بر سر قدرت